پرسپولیس نیوز : این روزها بحث افشاگری درباره گذشته بنیان گذاران دو باشگاه پرسپولیس واستقلال داغ شده و طرفداران رقیب سعی می کنند با اتهامات واهی تاریخچه سیاه و درباری مالک و باشگاه خود را زیر سایه قرار دهند.

شاید برای نسل جوان و میانه ایران رنگ قرمز و آبی فقط در ظاهر و در هیجانات فریاد زده شود و کمتر به ماهیت این دو رنگ و انتخاب آن برای هر یک از این دو تیم محبوب قلبها و افکار توجه شده یا شود!
آن زمانهائی که یادآوری آن در تاریخ ایران زمین از مرز ۲۵۰۰ و چند دهه گذشته است و مثل قرن کنونی علم روانشناسی رنگها مطرح نبود و فقط بر اساس نیروهای طبیعی و نباتی و حیوانی و مظاهر قدرت, رنگها بر در و دیوارها و لباسها و سمبلها نقش می بستند و هر رنگی نماد و بیان کننده یکی از این مظاهر بود رنگ آبی و فیروزه ای به عنوان رنگ امپراطوران و پادشاهان و دربار آنان انتخاب و در تاج و تخت شاهان و سلاطین به عنوان رنگ اصلی و نمایانگر قدرت آنان نقش بست و هنوز هم این نقش در برخی از حکومت های سلطنتی و پادشاهی برجسته و مهم است.
رنگ قرمز رنگ آتش و رنگ لباسهای گروههای متوسط و پائین جامعه بود و کلاه قرمز همراه با لباس قرمز در مراسم های پادشاهان و در کاخ ها توسط افراد متعلق به این گروهها پوشیده می شد و شاخصی طبقاتی بین بالا و پائین بود هم چنان که در مراسم تاج گذاری کوروش کبیر در بابل این رنگ برجسته بود.
رنگ سفید نیز رنگ پیام و صلح بود هم چنان که قرنها است که کبوتر سفید پیام آور صلح و شادی است و پرچم سفید در جنگها علامت آتش بس و رویکرد به صلح است و هنوز هم رنگ سفید یا سپید نشانه صلح و دوستی و گریز و پرهیز از جنگ و نزاع است!

 


یکی از عکسهای شاهین در دهه ۲۰ – ۳۰

آن روزی که زنده یاد دکتر امیر اکرامی پرچم سفید را در لابلای دیوان حافظ بر بال شاهین بست و برای همکاران و همقطارانش خواند:
در هوا چند معلق زنی و جلوه نمایی     ای کبوتر نگران باش که شاهین آمد

نام شاهین و مکتب آن بر فوتبال وارداتی ایران درخشید و پرچم سفید شاهین بر سه اصل به اهتزاز در آمد: اول اخلاق بعد درس و سپس ورزش, منشوری شد که آئین زرتشت بگونه دیگری در سلوک ایرانیان خوانده بود: اخلاق نیک، گفتار نیک، کردار نیک!


گروهی از شاهین های قدیمی که هر یک مقام و منصبی در جامعه سیاسی و اجتماعی داشتند و منشاء خدمات زیادی در ورزش و بهبود اوضاع اجتماعی بودند به همراه زنده یاد دکتر اکرامی!

گوئی ترکیب طبقاتی را نیز چون رنگها و نمادها تقسیم بندی کرده بودند. از یک سوی ملی گرایان وطن پرست و عاشق پیشرفت ایران همراه با دموکرات های تجددخواه و توده ای های در یک صف قرار داشتند که بنیانگذاران شاهین در این جبهه قرار داشتند و سنگرهای مثل آموزش و پرورش و پیش آهنگی را که سازمانی آموزشی و تربیتی برای عبور از مرزهای سخت بود در اختیار داشتند. در مقابل این جبهه، نظامیان قرار داشتند که درس و مشق را در فنون نظامی و قدرت سرنیزه می جستند و در مقابل تجدد خواهی ایستادگی می کردند.
زمان می گذشت و پس از آن رقابت اصلی در فوتبال ایران از سال ۱۳۲۵ بین تیمهای «دوچرخه سواران»، شاهین، سرباز و دارایی موج می زد. دوچرخه سواران، دارائی و سرباز در یک جبهه با تعلقات واحد قرار داشتند و شاهین نیز به تنهائی در مقابل این جبهه که دارای بافت و ساختار نظامی بودند قرار داشت. لباس تیم دوچرخه سواران شباهتهای زیادی به لباس لوئیس دگا (داستین هافمن) در فیلم پاپیون – داشت.
دوچرخه سوارانی که در سال ۱۳۲۴ بدون رنگ خاصی تحت نام باشگاهی در این رشته از ورزش شروع به کار کردند در سال ۱۳۲۸ صاحب رئیس جدیدی شدند که تیمسار پرویز خسروانی نام داشت کسی که آن نام باشگاه دوچرخه سواران را به باشگاه تاج تغییر داد و از افراد فعال در توطئه و کودتای بیست و هشت مرداد علیه دولت محمد مصدق، محسوب می شد. تیمساری که بعد ها رئیس سازمان ورزش شد و سالهای زیادی مبلغ و حامی رنگ آبی بود. در ابتدای این تغییر و تاسیس هیات مدیره باشگاه تاج از افرادی چون «امیر اسدالله علم» – نخست وزیر وقت ایران – به عنوان رئیس هیات مدیره- تشکیل یافت و بودجه قابل توجهی را برای باشگاه تاج منظور کرد. ضمن آنکه سروان پرویز شیخان به عنوان مدیر باشگاه تاج مشغول به فعالیت بود.

ملی گرایان، توده ای ها و دموکرات ها اولین نشریه ورزشی را بنام کیهان ورزشی منتشر کردند و سالها و تا دهه چهل و وقایع بعد از انقلاب موسوم به انقلاب سفید (شاه و ملت) به تنهائی بر ورزش ایران و البته فوتبال تاثیر زیادی گذاشتند و از مکتب شاهین و منشور آن دفاع کردند. حتی زمانی که در روزهای قبل از تعطیلی باشگاه شاهین بین آرمان خواهی کیهان ورزشی و رفتار مکتب شاهین شکاف ایجاد شد، باز شاهین برای نویسندگان و خبرنگاران این نشریه محبوب و بزرگ بود.

تیمسار خسروانی باشگاه تاج را بر اساس ستونهای سلطنت تاسیس کرد و نشریه تاج ورزشی را با هدف تبلیغ و ترویج تاج و تخت سلطنت روانه جامعه کرد.

یک سال مانده به میزبانی تهران در جام ملتهای آسیا و بعد از پایان بازی با تهرانجوان در هفته دهم (در تاریخ ۱۶/۴/۱۳۴۶) با اطلاعیه رسمی سازمان تربیت بدنی در تاریخ ۲۰/۴/۱۳۴۶ شاهین منحل گردید. رویگرد حکومت فقط در باره طرد ملی گرایان، دموکراتها و توده ای ها به ورزش منحصر نمی شد و در تمام حرفه های صنفی که این گروهها قرار داشتند با انحلال و از دست دادن شغل و ایجاد محدودیت مواجه شدند و حتی تعدادی از آنان تبعید یا ممنوع الفعالیت شدند.
و بار دیگر شاهین ها به همان دفتر کوچک در امجدیه بازگشتند، اما این بار بدون نام و سمبلی! زنده یاد پرویز دهداری و امیر عراقی و امیر مسعود برومند با حمایتهای شادروان حسین فکری و چند نفر دیگر از بازیکنان مطرح تیم شاهین بعد از یکسال دوری از مسابقات اما همیشه با هم و همراه بودن با یکدیگر، برای ادامه راه شاهین با پرسپولیس علی عبده به توافق رسیدند و پرسپولیس بهار دیگر خود را در آغازین روزهای سال ۱۳۴۷ با مربیگری دهداری (کاپیتان پیشین شاهین) و سرپرستی شادروان دکتر امیر برومند آغاز کرد. علی عبده بازرگانی بود که در سال ۱۳۴۲ و در بحبوحه رویدادهای ۱۵ خرداد باشگاه پرسپولیس را برای فعالیت در رشته هائی مثل بولینگ، والیبال و بسکتبال تاسییس کرده بود.

سرانجام رنگ سفید مدتی از فضای فوتبال ایران دور شد و رنگ قرمر و سرخ در برابر رنگ آبی قرار گرفت و مردم فریاد میزدند قرمزته و درباری ها و بالائی ها نیز همراه با گروههای دیگری از پائینی ها آبیته را فریاد می زدند!
فردا نیز هواداران این دو تیم یکی از دو پرچم سرخ و آبی را به اهتزاز در می آورند و بی صبرانه منتظر انجام مسابقه ای می شوند که سالهای بعد رنگ اجتماعی تقابل خود را از دست داد و بیشتر رنگ و بوی ورزشی گرفت.

از سال ۱۳۵۰ به بعد و راه اندازی لیگ فوتبال ایران تحت نام تخت جمشید تقابل رنگ آبی و قرمز به مهمترین رویداد فوتبال ایران تبدیل شد و حتی دربی این دو تیم از محدوده تهران و مرزهای ایران فراتر رفت و کشورهای همسایه را نیز تحت تاثیر این مسابقه اجتماعی قرار داد.
انقلاب که شد محسن رضائی، محسن آرمین دو تاجی دو آتشه استقلال را بجای تاج برگزیدند و پرسپولیس نیز ابتدا بلاتکلیف بود و سپس بنیاد مستضعفان آزادی را بر نام پرسپولیس نهاد و مدتی بعد آوارگی نام و نشانه گریبانگیر پرسپولیس شد و به پیروزی تبدیل شد و مدتها این نام تحمیلی تیم که در سکوها و افکار عمومی مردم هم چنان پرسپولیس خطاب می کردند و فریاد می زدند و در نهایت هم پرسپولیس به اصل خود برگشت.
با وضعیت جدید اجتماعی ایران و نوع نظام حکومتی که هر دو تیم را تحت مالکیت درآورده معلوم نیست کدام یک از استقلال یا پرسپولیس بیشتر تحت تاثیر حاکمیت هستند اما چیزی که قابل انکار نیست این است که گذشته قابل کتمان و حقیقت پنهان شدنی نیست.

 

برای ثبت نظرات خود بدون نیاز به تایید عضو کانال تلگرام پرسپولیس نیوز شوید(کلیک کنید)