مرجع خبری پرسپولیس : بيست و چند سال قبل فوتباليستهاي مطرح آدمهايي معمولي بودند كه مسافركشي ميكردند، با موتور سرتمرين ميرفتند و از همه جالبتر حاضر بودند با پيشنهاد خريد يك موتور گازي به باشگاه ديگري بروند ولي حالا همه چيز فرق كرده است.
نامجومطلق، هافبك سابق استقلال و تيم ملي ميگويد: «من خودم وقتي به استقلال رفتم يك موتور هوندا برايم خريدند!» يا پرويز مظلومي كه از آن زمانها ميگويد: «مجبور بوديم شغلي داشته باشيم كه اداري نباشد تا هر وقت بخواهيم تعطيل كنيم و برويم سرتمرين. اين بود كه شديم مسافر كش.»حال بيستوچند سال بعد است و براي تماشاي ماشينهاي مدل بالايي كه كنار زمين چمن پارك شدهاند بايد منتظر بماني. اتومبيلهاي گرانقيمتي كه صاحبانشان با صفرهايي كه در كنار قراردادهايشان قرار ميگيرد ميتوانند سراغ هر تجربه سودآوري بروند. فوتباليستها آدمهاي مرفهي شدهاند كه با پول هركاري ميكنند، از خريد ماشينهاي آخرين مدل تا به تن كردن بهترين ماركها و هرچيز ديگري كه فكرش را بكنيد. ديگر از آن تاكسيهاي نارنجي، موتورسيكلتها و ماشينها خبري نيست. فوتبال اين تجارت سودآور حالا ستارههايش را به بالاترين قله رسانده. امروز فوتباليستها پول پارو ميكنند، قراردادهاي سرسامآور، حقوقهاي سنگين، ساختوساز، تجارت، خريد و فروش و چيزهايي از اين دست اوضاع را دگرگون كرده، حتي اگر خيلي از آنها بعد از شنيدن اين جملات با يك لبخند با معني جواب بدهند كه: «نه! از اين خبرها هم نيست.» همه چيزنشان ميدهد كه اين تكذيبها تا چه اندازه غيرواقعي است.
حالا فوتباليست شدن يكي از آرزوهاي اصلي خيلي از كساني است كه از آنها درباره شغل آيندهشان سوال ميشود و تمام اينها به خوبي مشخص ميكند كه ورزش پردرآمد اين چند سال تا چه اندازه توانسته آنهايي كه به سراغش آمدهاند را راضي نگه دارد و در اين شرايط اصلا عجيب نيست كه هرچند وقت يك بار نام يكي از ستارههاي اين رشته پرطرفدار در كنار يك فعاليت اقتصادي سودآور قرار بگيرد. سرمايهاي كه بعد از قراردادهاي قابل توجه به دست آمده در كنار يك برنامهريزي دقيق وارد بيزينسهاي مختلف ميشود تا فوتبال و اقتصاد را بيشتر از هر زمان ديگري به هم نزديك كند.
دايي در صدر
چه بهانهاي ميتوان پيدا كرد تا نام علي دايي را در صدر سرمايهدارهاي فوتبال قرار نداد؟ حالا تقريبا همه ميدانند كه دايي يكي از ثروتمندترين اهالي فوتبال است، هرچند خودش بارها منكر اين موضوع شده باشد. او يك بار در پاسخ به سوالي كه در اين زمينه مطرح شده بود، گفت: «بچههايي هستند كه خيلي بيشتر از من دارند. من نميگويم ندارم، خدا را شكر به اندازه خودم شايد هم بيشتر از اندازه خودم دارم اما اين متعلق به يك مجموعه است. من با خانوادهام زندگي ميكنم و هيچوقت همه چيز را براي خودم نخواستهام. الان هم همينطوري است. من هميشه عاشق خانوادهام هستم و دوست دارم پيش آنها زندگي كنم. اينكه ميگويند من پولدارترين فوتباليست هستم، نه! اصلا!» ابتدا هنوز معلوم نيست بچههايي كه به اعتقاد دايي از او بيشتر دارند چه كساني هستند اما يك سركشي اجمالي به فعاليتهاي چندسال اخير سرمربي سابق تيم ملي ميتواند جواب خيلي سوالها را بدهد. دايي سرمايهگذاري اوليهاش را با افتتاح يك فروشگاه بزرگ ورزشي در خيابان منيريه تهران آغاز كرد، جايي كه هسته اوليه شكلگيري كمپاني بزرگ توليدات محصولات ورزشي با نام خود او شد. «پوشاك دايي» آنقدر جلو آمد و پيشرفت كرد كه خيلي زود نبض بازار توليدات ورزشي داخلي را در دست گرفت و درست در چنين شرايطي بود كه مطرح شدن نام شناختهشده «دايي» مشتريان پروپاقرص زيادي را براي محصولات او به صف كرد. سايپا، صباباتري، فولاد، ذوبآهن، پرسپوليس و نامهاي آشناي ديگر، تيمهايي بودند كه تامين البسه ورزشي مجموعههاي تحت هدايت خود را به دايي سپردند. اين البته پايان ماجرا نبود. در مقطعي كه دايي بهعنوان سرمربي تيمملي روي نيمكت قرار داشت، پيراهنهاي توليدي او به تيم ملي هم راه پيدا كرد تا مشخص شود سرمايهگذاري او در اين بخش تا چه اندازه صحيح و اقتصادي بوده است. در حال حاضر نام فروشگاههاي زنجيرهاي دايي براي همه آشناست. با اين وجود علايق كاپيتان سابق تيم ملي تنها به فعاليت در حوزه ورزش محدود نميشود. دايي سهامدار يكي از كارخانههاي توليد موتورسيكلت هم هست و تبليغات او با محصولات اين كارخانه مدتها روي بيلبوردهاي تبليغاتي خودنمايي ميكرد. حضور در فعاليتهايي مثل ساخت مدرسه، بيمارستان و كمپ ورزشي در اردبيل هم يكي از نشانههاي علاقه او به ساختو ساز است. اما موضوع جالب توجه، اتفاقي است كه چند ماه قبل توجه همه را به خود جلب كرد. دايي با حضور در اتاق بازرگاني توانست صاحب كارتهاي مخصوص اين مركز شود، كارتهايي كه به وسيله آنها ميتواند فعاليتهاي خود را در زمينه واردات و صادرات هم ادامه بدهد.
جادوگر و سركشي به تمام حفرهها
نگاهي به رقم قراردادهاي بازيكن محبوب دوآتشهها خيلي خوب مشخص ميكند كه محبوبيت او تنها در زمين فوتبال جريان ندارد. علي كريمي، بازيكن كه بسياري از باشگاهها حاضرند پول خريد 2 يا 3 بازيكن را به تنهايي به او اختصاص بدهند، فاصلهاي با علي دايي در جمع سرمايهدارها ندارد. صرفنظر از قراردادهاي منعقد شده در باشگاههاي ايراني، كريمي براي حضور چهار ساله در الاهلي هر سال رقمي نزديك به دوميليون دلار دريافت كرد.
اين درحالي بود كه حضور دو ساله در بايرن هم سالي يك ميليون و پانصدهزار يورو براي مونيخيها تمام شد. او به قطر رفت و با ثبت يك قرارداد فوقالعاده نام خود را به عنوان يكي از ركورددارها ثبت كرد؛ رقمي كه خيليها معتقدند تا سالها شكسته نخواهد شد. با اين وجود تفاوت كريمي با باقي فوتباليستها در اين است كه او در تمام اين سالها صرفا سراغ تجارتهايي رفته كه به نوعي به آنها علاقه شخصي دارد. حضور كريمي در بيزينس با افتتاح يك رستوران در كرج آغاز شد. جايي كه البته خيلي زود و بعد از سفر او به امارات از فهرست برنامههاي اصلي خارج شد تا او يكي از علاقههاي هميشگياش را شروع كند. بله، درست حدس زديد؛ ساختوساز. دلبستگي فوقالعاده شماره هشت اين روزهاي استيلآذين به معماري ساختماني تا جايي پيش رفته كه نقشههاي ارائه شده توسط او تعجب تمام نزديكان را به خود جلب كرده است. دوستان كريمي همواره روي اين موضوع تاكيد ميكنند كه او استعداد خارقالعادهاي در معماري دارد و همانطور كه خودش گفته اگر روزي وارد فوتبال نميشد قطعا در قامت يك طراح نقشه ساختماني قرار ميگرفت. كريمي البته در حال حاضر سهامدار يكي از شركتهاي سرشناس توليد محصولات ورزشي است. او چند وقت پيش تصميم به فعاليت در زمينه واردات يكي از برندهاي شناخته شده را داشت كه اين موضوع بنا به دلايلي منتفي شد.
سياستمدار مثل مهدويكيا
دو ميليون و 200 هزار يورو براي قرارداد هر فصل با هامبورگ و يك ميليون و 500 هزار يورو براي توافق با آينتراخت فرانكفورت. نيازي به توضيح نيست كه صاحب اين قراردادهاي چندميليارد توماني قطعا در فهرست اولينها قرار ميگيرد. مهدي مهدويكيا بعد از حضور در ليگ آلمان خود را به جمع سرمايهدارهاي فوتبال اضافه كرد. هرچند در تمام اين سالها كسي به درستي متوجه نشد كه او درآمد حاصل از قراردادهاي خود را صرف چه نوع فعاليت اقتصادي كرده است، البته سياستمداريهاي كيا در يك زمينه جواب نداد. حالا ديگر خيليها ميدانند كه او صاحب يك فروشگاه ورزشي فوقالعاده شيك در يكي از پاساژهاي معروف تهران است؛ فروشگاهي كه مشتريهاي خاص و هميشگي خود را دارد.
اسپانياييها و علاقهاي به نام املاك
جواد نكونام و مسعود شجاعي در جمع لژيونرهاي ايراني علايق يكساني را دنبال ميكنند. ايرانيهاي موفق اوساسونا از مدتها پيش فعاليتهاي غيرفوتباليشان را در ساختوساز متمركز كردهاند تا ثابت كرده باشند كه تمايل بيشتر اهالي فوتبال به اين رشته آنقدرها هم نميتواند عجيب باشد. در حال حاضر نكونام فعاليتهاي اقتصادياش را با شهركسازي در يكي از مناطق خوش آبوهواي شمال ايران پيگيري ميكند. هرچند نزديكان نكونام معتقدند كه او از مدتها قبل براي اين كار برنامهريزي داشته. آنها دوست سرشناسشان را ستارهاي با ريسكپذيري بالا ميدانند كه همين موضوع باعث شده تا در بيشتر فعاليتهاي اقتصادي موفق باشد. اين شرايط در زمينه مسعود شجاعي هم تا حدود زيادي صدق ميكند. رقم قرارداد شجاعي با اوساسونا اگرچه به اندازه همتيمي صميمياش نيست اما حضور چندساله در ليگ امارات باعث شده تا او هم به فهرست فوتباليهاي شاغل در ساختوساز اضافه شود. شجاعي چند سالي هست كه پروژههاي ساختمانياش را در سرزمين پدرياش، آبادان و البته تهران دنبال ميكند؛ فعاليتهايي كه توانسته درآمدهاي فوتبالي او را چند برابر كند.
اماراتيها؛ هر روز ثروتمندتر از ديروز
حالا ميشود به راحتي علت علاقه فوقالعاده فوتباليستهاي ايراني براي عقد قرارداد با باشگاههاي اماراتي را فهميد. درآمد ستارههاي ايراني امارات در اين سالها آنقدر بالا و وسوسهانگيز بوده كه حضور در ليگ اين كشور يكي از آرزوهاي هميشگي باشد. در جمع ايرانيهاي شيخنشين جواد كاظميان و ايمان مبعلي با فاصله بسيار بيشتري از بقيه حضور دارند. اگر چه رقم قرارداد منقعد شده در سال اول حضور آنها آنقدرها هم چشمگير نبود اما عملكرد موفق خيلي زود درهاي ثروت را بهروي آنها باز كرد. رفقاي صميمي در امارات حالا براي هر فصل رقمي نزديك به يك ميليارد تومان ميگيرند تا در نوع خود آنها را از بقيه متمايز كند. در اين ميان كاظميان چند سالي هست كه روي خريد و فروش زمين سرمايهگذاري كرده، اما ايمان مبعلي ترجيح داده بيزينسهاي ديگري را امتحان كند.
او در حال حاضر صاحب يك آژانس هواپيمايي و يك فروشگاه پخش محصولات فرهنگي است كه توسط برادرش اداره ميشود.
سرمايهگذاري به شيوه قلعهنويي
شايد خيليها باور نكنند كه سرمربي سابق استقلال در امور سرمايهگذاري يكي از موفقترينهاست. امير قلعهنويي بعد از خداحافظي از فوتبال سرمايه اصلياش را صرف خريد يك زمين چندهكتاري در اطراف تهران كرد. او بيشتر از 10 سال روي اين زمين كار كرد و نتيجه تمام اين فعاليتها اين بود كه زمين معمولي اوليه بعد از چند سال با امكانات كامل به فروش رفت تا مبلغ به دست آمده صرف آغاز پروژههاي اقتصادي اصلي شود. قلعهنويي درحال حاضر در زمينه ساخت و ساز املاك فعاليت ميكند. او البته صاحب يك رستوران در غرب تهران هم هست. چندسال پيش يكي از برنامههاي اصلي قلعهنويي راهاندازي نمايندگي يكي از برندهاي معروف توليد كت و شلوار همراه يكي از دوستان سرشناساش در دبي بود كه البته منتفي شد. به گفته دوستان نزديك، سرمربي اين روزهاي سپاهان عاشق كشاورزي است و بارها در محافل خصوصي گفته كه بعد از پايان سالهاي مربيگري بدون ترديد سراغ كشاوزي ميرود، اما اگر در روزهاي نه چندان دور اخباري درباره فعاليتهاي او در زمينه تاسيس اماكن ورزشي به گوشتان رسيد چندان تعجب نكنيد.
تفاوتها
اگر گروه زيادي از فوتباليها درآمدهاي كلانشان را در ساختوساز يا خريد و فروش اتومبيل متمركز كردهاند، هستند گروهي كه برخلاف دوستانشان مسير ديگري را انتخاب كردهاند. مثل غلامحسين پيرواني كه سالهاست صاحب يك گاوداري بزرگ در شيراز است. پيرواني كه يكي از چهرههاي معقول شهر خود محسوب ميشود ثابت كرده كه فعاليت مورد علاقهاش بهرغم پردردسر بودن، سود قابل توجهي دارد. آنقدر خوب كه صاحب سرمايه تحت هيچ شرايطي حاضر به ترك آن نيست. كريم باقري هم يكي ديگر از متفاوتهاي فهرست ماست. كاپيتان پرسپوليس علاوه بر اينكه همراه پدر همسر خود در كار تجارت فرش فعال است صاحب چند دستگاه كاميون است كه اجاره سالانه آنها درآمد او را به ميزان قابل توجهي افزايش داده است. وحيد طالبلو هم برخلاف توصيه اطرافيانش به خاطر علاقه فوقالعاده به باغداري، سرمايه خود را صرف خريد و فروش باغ در كرج كرده است. فعاليتي كه سود آن ميتواند او را پلهپله تا جمع سرمايهدارها بالا ببرد. جمعي كه البته فهرست بسيار بلند بالاتري دارد اما توصيف تنها چند نمونه از افراد در آن به خوبي شرايط اين روزهاي ثروتمندهاي سرمايهگذاري را نشان ميدهد كه شايد فوتبال برايشان تنها يك سرگرمي كوچك باشد.
Thursday, 7 November , 2024