رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای اعتقاد دارد با روندی که باشگاه‌های ما برای صرف هزینه دارند، فوتبال ایران دوامی نخواهد داشت.

مصطفی زارعی رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای در نشست خبری امروزش اظهار داشت: یک تلاش چندین ماهه شبانه‌روزی انجام شد و بخش بزرگی از الزامات را در فدراسیون انجام دادیم. اینکه می‌بینید من مصاحبه نمی‌کنم و همه اخبار از طریق فدراسیون صورت می‌گیرد و جلسات بدوی و استیناف ما با شکل و شمایل خاصی برگزار می‌شود، همه به دلیل الزامات AFC است و اگر رعایت نکنیم ممکن است محروم شویم. علی‌رغم اینکه بسیاری از الزامات را به‌صورت مستندات به AFC فرستادیم، اما همچنان پروسه تعلیق فوتبال ایران برای عدم صدور مجوز حرفه‌ای وجود داشت تا اینکه آقای تاج انتخاب شد و انصافاً اولین کاری که انجام داد رایزنی با دبیرکل AFC و مسئول مجوز حرفه‌ای صورت داد تا منجر به این شود که تعلیق فوتبال ما برداشته شد و ما کارمان را شروع کردیم. سال گذشته در واقع هدف ما این بود که بتوانیم به اندازه سهمیه‌ای که در آسیا داریم، مجوز بگیریم.

وی ادامه داد: خوشبختانه همکاری خوبی از سوی باشگاه انجام شد و سال گذشته هم شش باشگاه ما مجوز گرفتند. امسال هم معیارهای سخت‌تری وجود داشت و مشکلات بیشتری داشتیم، اما زمان بسیار خوبی در اختیار داشتیم و از مهر گذشته بحث مجوزهای‌مان را شروع کردیم. امروز هم در جلسه با مدیران عامل باشگاه، گزارش مفصلی از کارهایی که انجام شده است، دادیم. ما در سال 2022 تعلیق بودیم و به نحوی کار کردیم که ظرف یک سال به واسطه فعالیت‌های‌مان از فدراسیون فوتبال ایران تقدیر شد و نه تنها الزامات‌ را برآورده کردیم بلکه فراتر کار کردیم و فدراسیون فوتبال جزو 19 فدراسیون بود که علاوه بر لیگ برتر، در لیگ دسته اولش هم یکسری از تیم‌ها مجوز داشتند. ما جزو 9 فدراسیون بودیم که علاوه بر فوتبال برای فوتسال‌ هم مجوز گرفتیم و جزو شش فدراسیونی هستیم که برای بانوان‌مان نیز مجوز داریم.

رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای خاطر نشان کرد: از چند باشگاهی که توانستند مجوز بانوان آسیا را بگیرند دو باشگاه‌ از فدراسیون فوتبال ما بودند. باشگاه‌ها اهمیت این موضوع را فهمیدند و تمام ارکان فدراسیون کمک کردند تا این اتفاقات میمون رخ دهد و الان دغدغه بحث مجوز دغدغه اصلی فوتبال ما نیست، چون همه چیز به خوبی پیش می‌رود و امسال هم برای دومین سال متوالی نه تنها جریمه نشدیم، بلکه تمام تصمیمات ما در هیئت بدوی و استیناف در AFC مورد تأیید قرار گرفت. هفت باشگاه مجوز گرفتند و یک باشگاه ما مجوز کامل دریافت کرد. شش باشگاه مجوز با جریمه گرفتند که جرایمی در کمیته انضباطی تعیین و به باشگاه‌ها ابلاغ شده است. ما از فردا برای فصل جدید آیین‌نامه می‌نویسیم و فرایند تصویب آن را با قدرت انجام می‌دهیم.

زارعی خاطر نشان کرد: آیین‌نامه جدیدی که AFC برای اخذ مجوز صادر کرده، در معیارهای حقوقی‌اش آمده است که متقاضیان مجوز باید یک شخصیت حقوقی مجزای فوتبالی داشته باشند. این پایه و اساس فیرپلی مالی است. در این بحث ما وقتی مطرح می‌کنیم که یک باشگاه درآمد و هزینه‌هایش چیست برای ما مهم است که اطلاع از درآمد و هزینه‌های باشگاه‌ها داشته باشیم. اگر قرار باشد یک شرکت در چندین رشته ورزشی فعالیت کند درآمدهای فوتبالی قابل تفکیک نیست و به همین دلیل الزام وجود دارد که صرفاً در فوتبال فعالیت داشته باشد. ما آیین‌نامه را که دریافت کردیم با توجه به اینکه می‌دانستیم به چالش‌هایی برخورد می‌کنیم و با چند باشگاه جلساتی را برگزار کردیم و امسال را استثنا قرار دادیم و امیدوار هستیم که در سال آتی باشگاه‌هایی که در چند رشته فعالیت می‌کنند این کار را انجام دهند و شرکت فوتبال‌شان جدا و مجزا کار کنند.

وی با اشاره به اینکه در AFC فوتبال بانوان جزو معیارهای اختیاری است، اظهار داشت: با توجه به اینکه یکی از اولویت‌های ورزش کشور ما توسعه ورزش زنان است و فدراسیون فوتبال هم به دنبال این سیاست کلی نظام، توسعه فوتبال بانوان را در دستور کار قرار داده، در سال گذشته ما دارا بودن تیم بانوان را جزو معیار B قرار دادیم و امسال با پیشنهادی که از دپارتمان مجوز صادر شد، این معیار به‌عنوان معیار A در نظر گرفته شده است. بنابراین امسال هر باشگاهی که تیم بانوان نداشته باشد قطعاً نمی‌تواند مجوز AFC دریافت کند، اما می‌تواند مجوز ملی بگیرد. در آیین‌نامه هم بیان شده است که باشگاه‌ها باید تیم بانوان بزرگسال حداقل در دسته دوم داشته باشد. برای ما لیگ برتر، لیگ دسته اول و لیگ دسته دوم بانوان ملاک است و لیگ‌های استانی قبول نیست.

رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای راجع به رقابتی‌پذیر بودن لیگ ایران که مورد توجه AFC هم هست، خاطرنشان کرد: کنفدراسیون فوتبال آسیا گزارشی را منتشر و در آن شاخص‌هایی را بیان کرده است. یکی از شاخصه‌ها رقابتی‌پذیر بودن لیگ‌هاست. این شاخص بیشتر در تجارت مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروز یک گزارشی را خدمت همه مدیران باشگاه دادیم که AFC براساس اطلاعاتی که به دست آورده مطرح کرده است. فوتبال ما بنابر گزارش AFC در این شاخصه وضعیت خوبی ندارد و در میانه‌های جدول هستیم. رقابت‌پذیرترین لیگ برای کشورهای ژاپن و اندونزی هست. مفهوم این است که تقریباً رده‌ها و رتبه‌های باشگاه‌ها با درصد قابل توجهی قابل پیش‌بینی است. در 10 سال گذشته اگر نگاه کنید ما سه باشگاه را داشتیم که قهرمان لیگ برتر شدند. در رده‌های بعدی هم با یک اختلاف کمی بالا و پایین شده است. یکی از این موارد برمی‌گردد به توان مالی باشگاه‌ها، باشگاه‌هایی که توان بهتری دارند رتبه‌های بالاتری را کسب کردند و سایر باشگاه‌ها هم رتبه‌های پایین‌تری را به خود اختصاص دادند، به همین دلیل است که موضوع فیرپلی مالی هم مدنظر قرار گرفته است.

زارعی در واکنش به این موضوع که از شش بانکی که به‌عنوان مالک پرسپولیس معرفی شدند فقط یک بانک به تعهدات خود عمل می‌کند و با این اوصاف چنین مسئله‌ای برای پرسپولیس در آسیا مشکل‌ساز نمی‌شود، خاطرنشان کرد: نه، مشکلی برای پرسپولیس ایجاد نمی‌کند، چون مالکیت این باشگاه به گروهی از بانک‌ها واگذار شده است و بانک شهر به‌عنوان نماینده آنها عمل می‌کند و مشکلی ایجاد نمی‌شود.

وی درباره استانداردسازی ورزشگاه‌ها که اگر رعایت نشود ممکن است امتیاز منفی داشته باشد، گفت: در این مورد کسانی که در بحث استانداردسازی ورزشگاه‌ها فعالیت می‌کنند پاسخ بدهند، بهتر است. ما سال گذشته یک مقایسه‌ای کردیم و در معیارهای ورزشی رشد بسیار خوبی داشتیم. برای مثال یکی از مسائلی که باشگاه‌های ما همیشه مشکل داشتند، این بود که هیچ وقت برنامه توسعه جوانان نداشتند و همه هم باید به تأیید سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال برسد. امسال 14 باشگاه برنامه توسعه جوانان‌شان مصوب فدراسیون فوتبال شد. چالش بعدی ما ورزشگاه‌هاست. ما الان شش ورزشگاه داریم که تأییدیه حداقلی مسابقات را دارد. این یک چالش بزرگ است که باشگاه‌های ما ورزشگاه جدید بسازند که البته در توان‌ آنها نیست و نیاز است که وزارت ورزش یک اقدام اساسی در این زمینه انجام دهد. مطمئناً یکی از پاشنه آشیل‌های ما در آینده بحث ورزشگاه‌های ما خواهد بود.

رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای در پاسخ به این سؤال که بحث فیرپلی مالی چقدر می‌تواند در آینده برای باشگاه‌های ما دردسرساز شود، خاطرنشان کرد: تمام سعی AFC این است که باشگاه‌ها بتوانند به لحاظ مالی سرپا بوده و دوام داشته باشند. امروز خوشبختانه باشگاه‌های ما به یک سر و سامان مالی رسیدند. 17 باشگاه ما صورت‌های مالی استانداردی دارند که حسابرس و بازرس تأیید کرده‌اند. در صورت‌های مالی تمام درآمدها و هزینه‌ها مشخص است، اما از آن سمت وقتی نگاه می‌کنیم و یک حساب و کتاب مالی می‌کنیم می‌بینیم که بحث‌های مالی برای باشگاه‌های چالش‌برانگیز شده است. به‌طور میانگین درآمد مالی هر باشگاه ما 5.6 میلیون یوروست، این عدد برای عربستان 140 میلیون یوروست. وقتی هزینه‌های باشگاه‌های‌مان را نگاه می‌کنیم می‌بینیم هزینه‌ها زیاد است و وقتی نگاه می‌کنیم که این هزینه‌ها کجا صرف می‌شود، جالب است بدانید که در سال گذشته 77 درصد از پولی که در باشگاه‌ها می‌آمده صرفاً به تیم اول تعلق می‌گرفته است، اگر این‌طور ادامه پیدا کند فوتبال ایران دوام نخواهد داشت.

وی افزود: بحث‌های سقف بودجه و فیرپلی مالی مطرح می‌شود، اما یک صورت مسئله وجود دارد که دخل و خرج فوتبال ایران به هم نمی‌آید. لیگ برتر و باشگاه‌های ما زیان‌ده هستند. هشت باشگاه ما حقوق مالکانه منفی دارند و وقتی پول وارد شدن را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم یک عدد زیاد ما بدهکار هستیم. اگر همین الان باشگاه‌های ما تصمیم بگیرند که دیگر تیم‌داری نکنند و هرچه دارند بفروشند تنها 65 درصد از طلب‌های‌شان را می‌توانند بدهند و 35 درصد بدهی‌شان باقی می‌ماند. متأسفانه چند باشگاه ما زیان انباشته دارند. وظیفه فدراسیون این است که در این خصوص فکر کند. یکی از کارها سقف بودجه است. من حمایت نمی‌کنم، اما خواهشم این است که به این موضوع نگاه منطقی داشته باشند. تمام باشگاه‌هایی که اعتراض دارند جواب بدهند که از کجا می‌خواهند بالاتر از سقف خرج کنند. بالاترین سقفی که در نظر گرفته شده معادل بیشترین درآمد باشگاه فوتبالی ماست، یعنی 500 میلیارد تومان بالاترین عددی است که یکی از باشگاه‌های ما توانسته درآمد کسب کند. اگر بخواهیم بیش از این هزینه کنیم از کجا باید تأمین شود؟! فیرپلی مالی هم که در آینده نوشته می‌شود و مورد تأیید ریاست فدراسیون و وزیر ورزش هست مبنایش همین است که یک فکری باید انجام دهیم. متأسفانه یک فرایندی اتفاق افتاده است که باشگاه‌های ما به غیر از تیم اول‌شان به هیچ چیز دیگری فکر نمی‌کنند. میانگین سنی لیگ ما 29 سال است چون بازیکن تولید نکرده و هزینه‌ای برای بازیکن جوان نمی‌کنیم.

زارعی در ادامه اظهار داشت: ما پیشنهادی ارائه کردیم که در لیگ برتر قانونی اجرا شود مبنی بر اینکه بازیکنانی که از آکادمی رشد کردند یک سهمیه به آنها بدهیم که به هر دلیلی اجرا نشد. امسال در لیگ نخبگان آسیا هر نماینده‌ای که از ما شرکت می‌کند باید دو بازیکنش از 15 تا 21 سال سن داشته باشند و حداقل سه سال فعالیت در آکادمی. این عدد دو بازیکن در فصل 28-2027 آسیا به عدد هشت می‌رسد. مدیران باشگاه‌ها که اگر یک مقدار جلوی پای‌شان را نگاه کنند متوجه این تهدید می‌شوند. با این شرایطی که باشگاه‌های ما در آکادمی‌های‌شان دارند چطور باید به آن هشت بازیکن برسند. وظیفه ما این است که این تهدیدها را شناسایی و به مدیران باشگاه‌ها گوشزد کنیم و البته راهکار نشان‌شان دهیم.

وی درباره بازدید از آکادمی‌های باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال و اینکه این بازدیدها ادامه خواهد داشت، خاطرنشان کرد: قطعاً یکی از معیارهای صدور مجوز، آکادمی‌هاست و ما به طور ممتد با این باشگاه‌ها در تماس هستیم. آکادمی باشگاه استقلال به اندازه نیاز رشد نکرده است. از طرف دیگر در پرسپولیس می‌بینید که اتفاقات بزرگی رخ داده است و جزو تیم‌های اصلی‌اش هم بازیکنان آکادمی بالا می‌آیند و برای مثال دروازه‌بانی جایگزین دروازه‌بان اصلی‌اش می‌شود که سه چهار سال در آکادمی فعال بوده است. خوشبختانه با پیشنهادی که به هیئت رئیسه فدراسیون شد قرار بر این شد که 10 درصد از سقف بودجه باشگاه‌ها به آکادمی هر باشگاه تعلق بگیرد. قطعاً ما روی این قضیه نظارت دقیق خواهیم داشت و با مدیران باشگاه‌ها در تماس هستیم و مشکلات را تذکر می‌دهیم. ما مطمئن هستیم که اتفاقات خوبی خواهد افتاد.

رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای در پاسخ به این سؤال که موضوع اسپانسر برگزاری لیگ در کسب مجوز حرفه‌ای تأثیرگذار است، گفت: اجازه بدهید در دو بخش جواب بدهم. در بسیاری از کشورهای آسیایی برای لیگ‌شان اسپانسر مجزا دارند و لیگ‌شان را به نام آن اسپانسر برگزار می‌کنند. ما یک اسم ارزشی را انتخاب کردیم و می‌توانیم برای لیگ یک اسپانسر مجزا انتخاب کنیم که این اتفاق در صلاحیت مدیران سازمان لیگ است. محل درآمدهای فوتبالی کاملاً مشخص است و این به سقف بودجه و قراردادها برمی‌گردد. یک مسابقه فوتبال که برگزار می‌شود، یک باشگاه فوتبال از چند منبع می‌تواند درآمد کسب کند. اسپانسر، تبلیغ روی پیراهن، تبلیغات محیطی و بحث حق پخش و ترانسفر بازیکن و بلیت‌فروشی محل‌های درآمد است. این درآمدها باید یک توزیع متقارن داشته باشد، این مسیر اگر درست پیش برود وقتی یک منبع درآمدی حذف شود منابع دیگر جبران کنند. شخصیت مالی فوتبال ایران مثل آدمی است که دست‌های درازی دارد و سری بسیار کوچک. 85 درصد پولی که به باشگاه‌های ما می‌آید صرفاً از محل اسپانسر است. اسپانسر یعنی یک شرکت مادری است که پول را تزریق می‌کند و فوتبال به تنهایی درآمدی ندارد. تنها دو درصد از درآمدهای باشگاه‌های ما از روز مسابقه است. این عدد در برخی از کشورها به 30 درصد می‌رسد، حق پخش هم که اصلاً نداریم. این درآمد متقارن نیست و اگر اسپانسر را از فوتبال بگیریم، فوتبال زمین می‌خورد. باید به سمت دیگر منابع درآمدی و حق پخش برویم که بتوانیم این درآمد را متوازن کنیم و توان باشگاه‌های‌مان را ارتقا دهیم.

وی در پاسخ به این سؤال که «چه زمانی حق پخش برای صدور مجوز حرفه‌ای باشگاه‌ها مشکل‌ساز می‌شود؟»، تأکید کرد: تصور من این است که ظرف دو سه سال آینده اینکه باشگاه‌ها از چه منبعی درآمد خواهند داشت، برای حق پخش چالش ایجاد کند. ما همین الان در بحث حق پخش دچار مشکلاتی هستیم. الان نقطه‌ای است که می‌توانیم راجع به حق پخش صحبت کنیم. برای اولین بار رئیس صداوسیما حق پخش را به رسمیت شناخته است. وزارت ورزش هم قول پیگیری داده است. در این بین فدراسیون فوتبال تلاشش را می‌کند اما تمام ارگان‌های دیگر باید کمک کنند. در برخی کشورهای آسیایی تا 60 درصد از حق پخش درآمد وجود دارد.

زارعی در پاسخ به این سؤال که آیا با پروتکلی که صداوسیما برای تخصیص حق پخش در نظر گرفته، موافق است، گفت: مدیران فدراسیون باید تصمیم بگیرند. قطعاً آنها منافع فوتبال را در نظر می‌گیرند.

رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای درباره این موضوع که معضل دیگر فوتبال ایران، کم بودن مربیان با مدرک پرولایسنس است، عنوان کرد: یکی از معیارهای مهم ما این است که سرمربی باید پرولایسنس داشته باشد و مربی باید A لایسنس داشته باشد. در لیگ برتر تعداد کمی از مربیان ما پرولایسنس دارند که به یکی از چالش‌های‌مان تبدیل شده است. ما پیگیر این هستیم که کلاس برگزار کنیم تا این مشکل را برطرف کنیم.

وی در واکنش به موضوع پرداختی‌ها از سوی هواداران متمول باشگاه‌ها، تصریح کرد: ‌فکر می‌کنم که این سؤال به مجوز حرفه‌ای ربطی ندارد.

رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای در پایان گفت: من در انتها از همه شما دوستان تشکر می‌کنم. یک اتفاق میمون در فوتبال ما رخ داد که خصوصی‌سازی استقلال و پرسپولیس بود. این خصوصی‌سازی اتفاق نمی‌افتد اگر رسانه‌ها حساسیت نشان نمی‌دادند. در بحث مجوز هم شما خیلی کمک کردید. از دوستان و همکاران خودم در فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ هم تشکر می‌کنم. کار ما به شکلی بوده است که با همه کار داشتیم و همه‌شان تشکر کردند. اگر می‌بینید که الان در وضعیت خوبی هستیم، حاصل تلاش و همکاری همه دوستان است.