داوری پیشین فوتبال کشورمان پس از خداحافظی رسمی از داوری گفت که کاپیتان‌های دو تیم پرسپولیس و استقلال او را سورپرایز کردند.

محسن ترکی درباره خداحافظی رسمی‌اش از دنیای داوری پیش از دربی 84، قضاوت‌های خود و … صحبت‌های مفصلی انجام داد.

چند وقت پیش در کلاس‌های داوری از دنیای داوری خداحافظی کرده بودید، اما چه شد که تصمیم گرفتید در دربی 84 به طور رسمی خداحافظی کنید؟

حقیقتش را بخواهید راضی به انجام این کار نبودم و نیازی هم نبود این اتفاق بیفتد، اما حسن کامرانی‌فر و اسپانسر داوران از من خواستند برای اینکه خداحافظی‌ام رسمی شود، در دربی که خودم رکورددار قضاوت در آن هستم، از دنیای داوری خداحافظی کنم. کامرانی‌فر و اسپانسر داوران دوست داشتند به داوری برگردم، اما گفتم تصمیمم قطعی است. آنها وقتی تصمیم من را دیدند، گفتند در ورزشگاه آزادی قصد داریم از شما تجلیل کنیم.

پوشیدن لباس داوری تصمیم شما بود؟

به هیچ عنوان. نیازی نمی‌دیدم خداحافظی کنم، اما نظر دوستم کامرانی‌فر این بود که لباس داوری بپوشم و رسما خداحافظی کنم. من در کلاس‌های داوری خداحافظی کرده بودم، اما کامرانی‌فر خواست در دربی به طور رسمی خداحافظی کنم.

وقتی دور افتخار می‌زدید به چه چیزی فکر می‌کردید؟

به خیلی از چیزها، به 28 سال قضاوتی که با عشق و علاقه آن را انجام داده بودم. شب‌ها به عشق داوری می‌خوابیدم و برنامه‌ریزی‌ام بر اساس داوری بود. تغذیه، زندگی، تمرینات و … برای داوری بود. وقتی دور افتخار می‌زدم، این چیزها در ذهنم مرور شد. سختی‌ها و مشقت‌های زیادی تحمل کردم و ناملایمت‌هایی از سوی جامعه داوری و بیرون از آن متحمل شدم. همه اینها زمانی که مشغول بوسیدن چهارگوشه زمین بودم، مرور شد. زمان خداحافظی، کاپیتان‌های استقلال و پرسپولیس و تماشاگران سورپرایزم کردند. کاپیتان‌های دو تیم من را سمت تماشاگران برده و تشویقم کردند.

خدا را شکر می‌کنم که در این 28 سال به من عزت داد تا خوبی‌های داوری برایم بماند. اینکه همه از من به نیکی یاد کنند، واقعا لذتبخش است. قطعا در مسیر داوری اشتباهاتی داشته‌ام که برای هر داوری اتفاق می‌افتد، اما خدا را صد هزار مرتبه شکر که به کسی اجازه ندادم، نزدیک حریم من شود. همیشه‌ بحث‌هایی در مورد داوری‌ها بوجود می‌آمد، اما همیشه سعی کردم کارم را خوب انجام دهم. به هیچ مسئولی اجازه ندادم به من امر و نهی کند. ضمن اینکه دوست داشتم زمان خداحافظی دو رکعت نماز شکر بخوانم، اما به دلیل کمبود زمان داخل رختکن داوران این کار را انجام دادم.

به خاطر همین مسائل بغض کرده بودید؟

نه اشکی در کار بود، نه بغضی، اما شوخی بردار نیست که 28 سال کار قضاوت را انجام دهی و بیش از 100 قضاوت بین‌المللی داشته باشی. من بازی‌های بسیار سختی چه داخل و بیرون از کشور قضاوت کرده‌ام. یکی از بازی‌ها، دربی چینی‌ها بود که واقعا شرایط عجیبی داشت و در ایران هم تجربه نکرده بودم. در آن بازی اتفاقات عجیبی افتاد، اما به راحتی قضاوتم را به پایان رساندم. همانطور که می‌دانید 7 بار قضاوت دربی را انجام دادم که برخی از آنها در شرایط سیاسی و امنیتی برگزار شد.

بدترین قضاوتی که هنوز از به یاد آوردن آن ناراحت می‌شوید؟

چیزی نیست که بخواهم بگویم. ممکن است از حرف‌های من دیگران برداشت دیگری کرده یا عده‌ای دشمن تراشی و سوء‌استفاده کنند و بگویند فلانی قهرمانی را از ما گرفت.

 و بهترین قضاوت؟

بهترین قضاوتم مربوط به دربی 82 بود. زمانی که هواداران دو تیم متحد و یک صدا مرحوم هادی نوروزی را فریاد می‌زدند. دقیقه 24 بازی متوجه شدم کل ورزشگاه از جای خود بلند شده و مرحوم نوروزی را تشویق می‌کنند. این مسئله برای من خیلی جالب بود و به همین خاطر برخلاف مقررات بین‌المللی بازی را متوقف کردم تا خدای ناکرده در آن لحظات تیمی به گل نرسد که جو تحت تأثیر قرار بگیرد. روز گذشته هم اتفاق خوبی برای من افتاد و تماشاگران مرا تشویق کردند. آن هم در شرایطی که برای اولین بار این اتفاق می‌افتاد.

در مورد شما حرف‌ و حدیث‌های زیادی مطرح می‌شد، اینکه برخی‌ها اعتقاد داشتند ترکی بیش از اندازه در زمین بداخلاق و جدی بود.

چنین چیزی نیست. اصول حرفه‌ای می‌گوید داور طبق قانون برخورد کند. رفتار من بر اساس رفتار طرف مقابل بود. قانون‌گذار تأکید کرده که بازیکن حق اعتراض ندارد، اما وقتی بازیکن اعتراض می‌کند، چه کار باید می‌کردم؟ قبول دارم برخی مواقع مانند مأموران راهنمایی و رانندگی سختگیر بودم. رفتار من را همه می‌دانستند.

 شما جزو معدود داورانی بودید که از هیچ مسئولی نترسیدید و حتی عنوان شده بود که در دوره ریاست علی کفاشیان در فدراسیون فوتبال کسی جرأت صحبت کردن علیه شما را نداشت.

اینطوری نبود. من واقعیت‌ها را مطرح می‌کردم و وام‌دار کسی نبودم. اگر غیر از این بود، با من برخورد می‌کردند. اگر داوری تخلف کند، کمیته انضباطی داوران با او برخورد خواهد کرد. هدف من مشکلات جامعه داوری بود و کسی نبودم که توصیه‌پذیر باشم. هیچ‌کسی هم نمی‌توانست به من بگوید بالای چشمت ابروست!

 تاکنون در طول سال‌هایی که قضاوت کردید، پیش آمده که از سوی مدیران، مسئولان یا افراد دیگری پیشنهادی دریافت کرده یا توصیه‌ای را بپذیرید؟

سؤال شما دو بخش دارد. طوری رفتار می‌کردم که کسی جرأت نکند به حریم من نزدیک شود. هیچ وقت اتفاقی نیفتاده که باعث رقم خوردن نتیجه‌ای شویم. به خاطر دارم زمانی که قرار بود اولین دربی را به داوران ایرانی بدهند، پیش از آغاز بازی یک مسئول امنیتی در ورزشگاه به سمتم آمد تا صحبتی انجام دهد. شاید آن شخص قصد و غرضی هم نداشت، اما خواست توصیه‌ای به من کند که مثلا اتفاقی در ورزشگاه نیفتد. همان لحظه به طرف مقابلم گفتم که ببخشید وظیفه من داخل زمین است و کارم را بلدم و آدم کم‌تجربه‌ای نیستم. بیرون از زمین شما باید به وظایف‌تان برسید و کاری کنید که خون از دماغ کسی پایین نیاید و بهتر است در کار دیگران دخالت نکنید. خوشبختانه بازی خوبی انجام شد و قضاوت ما به گونه‌ای پیش رفت که توانستند به داوران اعتماد کنند. اگر آن روز تحت تأثیر مسئول غیرفوتبالی قرار می‌گرفتم، بازی را خراب می‌کردم. خدا خیلی کمک کرد و بازی بدون هیچ مشکلی پیش رفت. در آن بازی تنها اتفاق آمدن یک بازیکن در اواخر بازی و گرفتن خطای هند پنالتی بود.

 بعضی‌ها می‌گفتند برخی مواقع مغرورانه قضاوت می‌کردید؟

اسمش غرور نبود. داوری نیستم که دست روی شانه بازیکن بیندازم یا هندوانه زیر بغل کسی بگذارم. دنبال شوخی کردن و بذله گویی با بازیکنان نبودم تا احساس نزدیکی کنند. شاید برخی‌ بازیکنان این کار را می‌کردند تا شاید در برخی از صحنه‌ها به او کمک شود، اما تیپ و شخصیتم این نبود.

برخی مواقع به استقلالی بودن و برخی‌ زمان هم به پرسپولیسی‌ بودن متهم شده بودید. چه واکنشی به این صحبت‌ها دارید؟

این مسئله برایم افتخار بود که مرا یک آدم بی‌طرف می‌شناختند. بارها اتفاق افتاده بود که من را استقلالی و برخی‌ها من را متهم به حمایت از پرسپولیس می‌کردند. این مسئله نشان می‌داد که بی‌طرف قضاوت کرده‌ام.

… و صحبت پایانی؟

در این 28 سال قضاوتم در مسابقات، به علت شغل‌مان امکان مصاحبه نداشتیم که باعث دلخوری اصحاب رسانه شده بود. همین جا باید از همه اصحاب رسانه عذرخواهی کنم و بدانند که بخشی از موفقیت‌های ما مدیون رسانه‌هاست.